Zakaz prowadzenia pojazdu – co dalej?

Zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych jest elementem orzeczenia w przypadku skazania za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji – obligatoryjnym w przypadku prowadzenia pojazdu pod wpływem alkoholu. Od 2017 r. w przypadku ujawnienia prowadzenia przez sprawcę pojazdu pomimo nałożenia na niego zakazu, Sąd obligatoryjnie nakłada na taką osobę zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych.

Od 2015 r. zakaz ten może zostać ustalony na czas od jednego roku do lat 15. Między innymi z tego powodu w mojej ocenie zupełnie nieopłacalnym jest łączenie wyroków obejmujących zakazy. Całkowicie odmienną kwestią jest dożywotni zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, który zwykle związany jest z przestępstwem skutkiem którego jest śmierć osoby, bądź sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia.

W wyroku skazującym Sąd orzeka czas trwania oraz kategorię pojazdów, których dotyczy zakaz, jak również może wskazać konkretny pojazd. Co istotne, skazany nie musi posiadać uprawnienia do prowadzenia takiej kategorii pojazdów, na którą został nałożony zakaz.

Sąd wydając takie orzeczenie nakłada na sprawcę obowiązek zwrotu dokumentu uprawniającego go do prowadzenia pojazdu ( najczęściej prawa jazdy) i od daty zwrotu tego dokumentu odlicza się czas obowiązywania zakazu. Jeżeli natomiast prawo jazdy zatrzymano wcześniej, tj. już w toku procesu, to okres zatrzymania faktycznego tego dokumentu zalicza się na okres wymierzonego środka karnego.

Co dalej?

W przypadku orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów za jazdę po alkoholu istnieje możliwość jego skrócenia co do zasady na podstawie art. 182a kodeksu karnego wykonawczego. Aby z tej możliwości skorzystać należy złożyć odpowiednio umotywowany wniosek do sądu, który orzekł zakaz prowadzenia pojazdów. Oprócz dobrze umotywowanego wniosku muszą także zostać spełnione następującą warunki:

1. Upływ połowy okresu, na który orzeczono zakaz prowadzenia pojazdów (w przypadku dożywotniego zakazu upływ 10 lat);
2. Pozytywna prognoza kryminologiczna co do tego, że prowadzenie przez skazanego pojazdu w przyszłości nie zagraża bezpieczeństwu w komunikacji. Prognozę kryminologiczną wykonuje sąd, który ocenia postawę, właściwości i warunki osobiste skazanego oraz jego zachowanie podczas trwania zakazu prowadzenia pojazdów.

Po spełnieniu przedstawionych powyżej warunków sąd może wydać postanowienie o zmianie zakresu zakazu prowadzenia pojazdów orzeczonego wobec skazanego w ten sposób, że ma on być wykonywany w postaci zakazu prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową, tj. skazany może kierować tylko pojazdami wyposażonymi w blokadę alkoholową, przez okres jaki pozostał mu do końca zakazu prowadzenia pojazdów. Blokada alkoholowa zakładana jest na koszt skazanego.

Zakaz prowadzenia pojazdów skrócić można (oprócz w/w przypadku) wyłącznie w przypadku zakaz nałożonego za spowodowanie wypadku drogowego. Takiej możliwości nie ma za jazdę pod wpływem narkotyków, czy za spowodowanie wyłącznie kolizji drogowej.

zakaz prowadzenia pojazdu

Kilka zakazów?

Zakaz prowadzenia pojazdów biegnie od momentu uprawomocnienia się wyroku. Z tego powodu należy się czasami zastanowić, czy warto w danej sprawie składać apelację czy prowadzić obszerne postępowanie dowodowe.

W przypadku orzeczenia zakazu za prowadzenie pojazdu przy już wcześniej obowiązującym zakazie terminy te biegną niezależnie od siebie. Oznacza to, że 7 letni zakaz orzeczony w 2015 r. pochłonie np. 4 letni zakaz orzeczony w 2016 r. Jest to kolejna okoliczność przemawiająca za tym, aby takich wyroków z sobą nie łączyć.

Należy pamiętać, że pobyt w zakładzie karnym „pauzuje” bieg terminu zakazu. W przypadku kilku zakazów i pobytów w izolacji wyliczenie końcowego terminu może być kłopotliwe. Najprostszym sposobem jest przejrzenie swoich akt we właściwym dla swojego miejsca zamieszkania starostwie powiatowym i porównanie wyliczeń z oficjalną informacją. Nie jest bowiem tak, że starostwo zawsze posiada komplet dokumentów – może brakować informacji np. o przedterminowym zwolnieniu z zakładu karnego.

Wniosek

Wniosek wniosek o skrócenie zakazu prowadzenia pojazdów przez blokadę alkoholową należy złożyć do Sądu, który wydał wyrok w I instancji. Powyższe wynika z art. 3 § 1 k.k.w., który stanowi, iż „Sąd, który wydał wyrok w pierwszej instancji, jest właściwy również w postępowaniu dotyczącym wykonania tego orzeczenia (…)”

Wniosek o blokadę alkoholową można złożyć na dwa sposoby:

• osobiście na biurze podawczym w Sądzie (złożenie wniosku osobiście w Sądzie przyspieszy jego zarejestrowanie i rozpoznanie przez Sąd)

lub

• listownie przesyłką poleconą

Prawidłowo sporządzony wniosek o blokadę alkoholową powinien zawierać:

• oznaczenie Sądu, do którego wniosek jest kierowany,
• oznaczenie prawomocnego wyroku, poprzez podanie daty wydania i prawomocności wyroku oraz sygnatury sprawy, w jakiej ten wyrok zapadł,
• wskazanie daty od kiedy kierowca wykonuje środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych
• uzasadnienie – tj. wskazanie dlaczego Sąd powinien wyrazić zgodę na dalsze wykonywanie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową.

Uzasadnienie jest najważniejszą częścią wniosku o skrócenie zakazu poprzez blokadę alkoholową, gdyż decyzja Sądu w przedmiocie skrócenia zakazu ma charakter fakultatywny, tzn. Sąd może, ale nie musi uwzględnić złożonego przez kierowcę wniosku, nawet jeżeli skazany spełnia wszystkie przesłanki określone w art. 182a k.k.w.

W związku z powyższym kierowca powinien wykazać, iż jego zachowanie w okresie trwania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych oraz jego postawa, właściwości i warunki osobiste uzasadniają przekonanie, że prowadzenie pojazdu przez niego nie zagraża bezpieczeństwu w komunikacji.