Podział majątku po rozwodzie – jak przebiega i co warto wiedzieć?

Rozwód to trudny moment w życiu, który często wiąże się z koniecznością podziału wspólnego majątku. W Polsce kwestie te reguluje prawo rodzinne, a zasady podziału majątku mogą być różne w zależności od sytuacji. Warto poznać swoje prawa i obowiązki, aby sprawnie przejść przez ten proces.

1. Wspólnota majątkowa – co wchodzi w skład majątku wspólnego?

W trakcie trwania małżeństwa w większości przypadków obowiązuje tzw. wspólność majątkowa. Oznacza to, że wszystko, co małżonkowie nabyli od dnia zawarcia małżeństwa, staje się częścią majątku wspólnego, chyba że ustanowiono rozdzielność majątkową.

Do majątku wspólnego należą m.in.:

• Wynagrodzenia za pracę i dochody z działalności gospodarczej.
• Dochody z majątku wspólnego (np. czynsz z wynajmu wspólnego mieszkania).
• Nieruchomości i ruchomości nabyte wspólnie w trakcie małżeństwa.

Majątek osobisty (niepodlegający podziałowi) obejmuje np.:

• Mienie nabyte przed ślubem.
• Spadki i darowizny (o ile darczyńca nie wskazał inaczej).
• Przedmioty osobiste, jak ubrania czy narzędzia pracy.

2. Jak można podzielić majątek?

Polubowny podział majątku
Jeśli oboje małżonkowie zgadzają się co do sposobu podziału majątku, mogą sporządzić umowę o podziale majątku u notariusza. Jest to najprostszy i najszybszy sposób, ale wymaga zgodności stron.

Podział majątku przez sąd
Jeżeli małżonkowie nie mogą się porozumieć, konieczne jest złożenie wniosku do sądu. Sąd dokonuje podziału majątku, biorąc pod uwagę:

• Wartość majątku wspólnego.
• Udział każdego z małżonków w jego pomnożeniu.
• Możliwe długi związane z majątkiem wspólnym.

3. Sposoby podziału majątku

Sąd lub małżonkowie mogą dokonać podziału majątku na kilka sposobów:

• Podział fizyczny: Rzeczy materialne (np. nieruchomości, samochody) są dzielone na części, jeśli to możliwe.
• Przyznanie rzeczy jednemu z małżonków: Jedno z małżonków zatrzymuje określone składniki majątku, a drugie otrzymuje rekompensatę pieniężną.
• Sprzedaż majątku i podział środków: Wspólny majątek może zostać sprzedany, a uzyskane środki podzielone.

4. Czy majątek zawsze dzieli się po równo?

Zasadniczo każdemu z małżonków przysługuje równy udział w majątku wspólnym. Istnieją jednak sytuacje, w których sąd może orzec o nierównym podziale, np. gdy jeden z małżonków:

• Nie przyczyniał się do pomnażania majątku.
• Marnotrawił majątek wspólny (np. nałogi, hazard).
• Wyjątkowo obciążył majątek długami.

5. Kwestie sporne – co najczęściej budzi problemy?

Do najczęstszych punktów spornych należą:

• Podział nieruchomości, szczególnie mieszkania.
• Podział długów, np. kredytów hipotecznych.
• Ustalanie wartości poszczególnych składników majątku (np. poprzez rzeczoznawcę).
• Roszczenia dotyczące majątku osobistego, które zostały włączone do wspólnego (np. remont mieszkania za pieniądze z darowizny).

6. Jak wygląda procedura sądowa?

1. Złożenie wniosku do sądu
   Wniosek składa się w sądzie rejonowym właściwym dla miejsca zamieszkania jednej ze stron. Wniosek powinien zawierać szczegółowy spis majątku i propozycję jego podziału.
2. Dowody i wycena majątku
   Strony przedstawiają dowody, takie jak akty własności, umowy czy wyceny składników majątku.
3. Orzeczenie sądu
   Sąd, po rozpatrzeniu sprawy, wydaje decyzję o sposobie podziału majątku. Proces może trwać kilka miesięcy, a w przypadku sporów nawet dłużej.

7. Koszty podziału majątku

Koszty sądowe to m.in.:

• Opłata od wniosku o podział majątku: 1000 zł (lub 300 zł, jeśli wniosek zawiera zgodny plan podziału).
• Koszty biegłych (np. rzeczoznawców), jeśli wymagane są wyceny.
• Koszty notarialne, jeśli podział następuje w drodze umowy.

Podsumowanie

Podział majątku po rozwodzie to proces, który wymaga zarówno znajomości prawa, jak i cierpliwości. Polubowne rozwiązanie sprawy jest zawsze korzystniejsze, ale w przypadku sporów warto przygotować się do sądowego postępowania. Niezależnie od wybranej drogi, kluczowe jest działanie zgodnie z zasadami prawa i dbanie o zabezpieczenie swoich interesów.

Kancelaria adwokacka Damiana Grabarskiego prowadzi tego rodzaju postępowania. Na spotkaniu z klientem omawiane są szczegóły sprawy, ze wskazaniem jakie dokumenty i czynności są wymagane dla prawidłowego przebiegu sprawy.

Adwokat Łódź, Zgierz – sprawy rodzinne, sprawy cywilne, sąd rejonowy w Zgierzu