Separacja to instytucja/rozwiązanie, na które decydują się osoby zwykle niepewne co do przyszłości swojego małżeństwa, aczkolwiek bez przekonania o konieczności jego zakończenia. W założeniu separacja ma być czasem pozwalającym małżonkom wyprowadzić swój związek na prostą. Dać czas na zastanowienie się czy jest o co walczyć, a jeśli tak, to w jaki sposób. Separację wybierają również osoby, które chcą osiągnąć konkretne skutki prawne, o których będzie niżej.
Sama procedura orzeczenia separacji jest bardzo zbliżona do rozwodu. Separacji można dochodzić w trybie procesu bądź w trybie niespornym. Tryb procesu (pozew) jest przeznaczony dla małżeństw, w których tylko jedna osoba chce separacji. Tryb nieprocesu (wniosek) gdy obie osoby wspólnie chcą separacji. Pozew składa się do sądu okręgowego właściwego dla ostatniego miejsca zamieszkania małżonków. W przypadku wspólnego wniosku o orzeczenie separacji właściwym jest sąd wspólnego miejsca zamieszkania, a w przypadku mieszkania oddzielnie sąd właściwy dla miejsca zamieszkania jednej ze stron. Opłata od pozwu wynosi 600 zł. Wspólny wniosek jest tańszy – koniecznym jest wpłata 100 zł na rachunek sądu.
Zarówno w przypadku pozwu jak i wniosku strony mogą wnosić o rozstrzygnięcie przez sąd w zakresie poszczególnych aspektów rodziny – miejsca zamieszkania dzieci, kontaktów, alimentów, wspólnego miejsca zamieszkania. Odsyłam do artykułu o postępowaniu rozwodowym.
Separacja może zostać również orzeczona z określeniem winy w rozpadzie małżeństwa. Obowiązują tu dokładnie te same zasad, co w przypadku rozwodu. A więc sąd bada winę małżonków wyłącznie na ich wniosek. Może orzec zarówno winę jednego z małżonków, jak i winę obojga. Nie można jednak domagać się winy w trybie nieprocesowym na wspólny wniosek. Innymi słowy – nie można złożyć wspólnego wniosku domagając się uznania winy jednego z małżonków.
Aby sąd mógł orzec o separacji koniecznym jest wykazanie, że pomiędzy małżonkami nastąpił zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. Rozkład ten nie może być jednak trwały – jest to podstawą rozwodu.
Orzeczenie separacji nie kończy małżeństwa stron. Oznacza to, że strony nie mogą zawrzeć nowego związku małżeńskiego. Zobowiązane są do wzajemnej pomocy. Mogą również zmienić orzeczenie separacyjne i powrócić do małżeństwa (w przeciwieństwie do rozwodu). Sąd może orzec o zniesieniu separacji i wtedy też ustają wszelkie skutki orzeczenia separacji
Separacja prowadzi jednak do rozdzielności majątkowej (i to jest często głównym powodem starań o separację gdyż małżonkowie podczas separacji nie odpowiadają za długi drugiej osoby). Co istotne w niektórych uzasadnionych przypadkach, po ustaniu separacji, sąd może utrzymywać w mocy rozdzielność majątkową między małżonkami. W trakcie separacji nie dziedziczy się po małżonku, ani nie można dochodzić po nim zachowku.
Dodatkowo w akcie małżeństwa pojawia się wpis o orzeczeniu separacji. Separacja eliminuje również domniemanie ojcostwa w przypadku urodzenia dziecka w czasie jej trwania.
W sytuacji, gdy małżonkowie dojdą do wniosku, że będą kontynuowali małżeństwo, wspólnie składają wniosek do sądu okręgowego o zniesienie separacji. Wszystkie poprzednie postanowienia sądu, które budowały separacyjny porządek zostają uchylone. Koszt to 100 zł.
Zaznaczyć należy, że sąd okręgowy w Łodzi chętniej orzeka separację, niż rozwody. Spowodowane jest to założeniem, że domagając się separacji strony widzą możliwość powrotu do małżeństwa, co jest zwłaszcza istotne w przypadku posiadania małoletnich dzieci.
Kancelaria adwokacka Damiana Grabarskiego prowadzi tego rodzaju postępowania. Na spotkaniu z klientem omawiane są szczegóły sprawy, ze wskazaniem jakie dokumenty i czynności są wymagane dla prawidłowego przebiegu sprawy.
adwokat Zgierz, adwokat Łódź, rozwód, separacja, prawo rodzinne, pomoc prawna